Een potje kaarten, een open gesprek, en het gevoel dat je even niets hoeft. Tijdens het werkbezoek van Koningin Máxima aan Deventer — als onderdeel van het Leading Locals-netwerk van MIND Us — werd duidelijk hoe belangrijk het is dat jongeren plekken hebben waar ze gewoon kunnen zijn. Deventer is één van de koplopergemeenten binnen dit netwerk, en laat zien wat er mogelijk is als je samen met jongeren bouwt aan mentale veerkracht.
Een plek waar je gewoon mag binnenstappen — ook als je even geen woorden hebt
Op mbo-school Aventus in Deventer bezocht Koningin Máxima ‘Spees’: een laagdrempelige ontmoetingsplek voor studenten. Jongeren komen er voor de gezelligheid — maar ook als het even niet lekker gaat. Er hoeft niets, je mag zoekend zijn. “Het mooie is: voor de buitenwereld lijkt het misschien gewoon chill, maar intussen ontstaat hier ruimte voor echte gesprekken,” vertelt een jongerenwerker. “Er zijn vaste gezichten, dat maakt het veilig. Hier hoef je je niet beter voor te doen dan je je voelt.”
Spees is onderdeel van een aanpak waarin jongeren vanaf het begin hebben meegedacht over wat wél werkt. Het is een plek waar je kunt landen, chillen of praten — zonder label. “Het is cool als je naar Spees gaat,” zegt een student. “Niet omdat je iets mankeert, maar juist omdat je jezelf durft te zijn.” De boodschap klinkt helder door: elke school zou een Spees moeten hebben.
Meer dan therapie: het jongerencafé
Koningin Máxima ging ook in gesprek met Vriendendiensten, over hun jongerencafé waar jongeren tussen de 17 en 30 jaar ervaringen delen, trainingen volgen of gewoon even zichzelf kunnen zijn. “Ik leer hier soms meer dan bij een psycholoog,” vertelt een jongere. “De herkenning is groot — bijvoorbeeld hoe lastig het kan zijn om werk vol te houden.” De sfeer is los en veilig. “Wat ik hier heb mogen meemaken, had ik bijna 25 jaar niet ervaren. Voor je het weet is het hier 20:00 uur.”
De drempel omlaag
De kracht van deze plekken zit in de toegankelijkheid. Jongeren stappen makkelijker binnen dan bij een huisarts, waar de drempel vaak hoog is. En áls ze eenmaal die stap zetten, komen ze terecht op lange wachtlijsten. “Daarom is preventie zo belangrijk,” zegt een jongerenwerker. “En normaliseren, zodat je niet bang hoeft te zijn voor oordelen of het stigma.”
Wethouder: “Opgroeien hoeft niet gemedicaliseerd te worden”
De gemeente wil jongeren laten opgroeien in een omgeving waar ze gewoon kunnen meedoen en zichzelf mogen zijn. “We zien dat er veel potjes en subsidies zijn, maar als we niet samenwerken, missen we de impact,” aldus de wethouder. “We moeten nog meer toe naar een gezamenlijke beweging, met meer focus op preventie en minder versnippering.”
Van beleid naar praktijk, samen met jongeren
Deventer bouwt aan een regionale aanpak waarin jongeren, gemeenten en onderwijsinstellingen samen optrekken. Leidende principes zijn helder: jongeren centraal, doen wat werkt, en oog voor de rol van scholen.
Deventer laat zien dat het anders kan. Minder zorg, meer menselijkheid. En plekken waar je gewoon mag binnenlopen — ook als je even niet weet wat je nodig hebt.
